Home | Jaarverslag 2018

Inleiding Jaarverslag 2018
2018 was in veel opzichten een mooi jaar voor Overijssel. Met onze partners en inwoners hebben we veel bereikt. De economie is gegroeid, de werkloosheid afgenomen. We hebben gewerkt aan het robuust maken van onze regionale economie, zodat deze ook bij teruglopende groei tegen een stootje kan. We hebben ons ingezet voor een aantrekkelijke leefomgeving in onze provincie. En we hebben ons in 2018 weer sterk gemaakt voor een goed functionerend en betrouwbaar openbaar bestuur in Overijssel, door in te spelen op trends en ontwikkelingen en door invulling te geven aan onze wettelijke taken.
Kansen voor Overijssel: Interbestuurlijk Programma
In het Interbestuurlijk Programma hebben het Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen afgesproken om samen een aantal grote maatschappelijke opgaven aan te pakken. Het Kabinet zoekt nadrukkelijk de samenwerking met de regionale overheden, maar wel onder de voorwaarde dat de regio ook zelf zorgt voor financiering. In augustus hebben wij een aanbod aan het Kabinet opgesteld (zie website) en met het goedkeuren van de Perspectiefnota 2019 heeft u € 210 miljoen vrijgespeeld voor de samenwerking met het Rijk en de regio.
Vanuit Overijssel zijn vijf voorstellen voor een Regiodeal ingediend. Eind 2018 werd bekend dat het voorstel voor de Regiodeal Twente door het Rijk is uitgekozen om verder uit te werken. Ondertekening van deze regiodeal wordt uiterlijk medio juni 2019 verwacht.
Wij gaan in 2019 ook aan de slag met de andere vier voorstellen (zie Statenbrief PS/2019/80). Voor alle vijf de voorstellen heeft u ingestemd met de verdere uitwerking en heeft u middelen beschikbaar gesteld vanuit, dan wel gereserveerd binnen de beschikbare € 210 miljoen.
Strategieontwikkelingen in volle gang
Zoals vermeld in de Begroting 2019 spelen vijf grote transities een bepalende rol in de opgaven voor de economie, de leefbaarheid en de fysieke omgeving. Het gaat hierbij om:
Energietransitie (klimaatmitigatie): reduceren van de CO2-uitstoot door verduurzaming van de energievoorziening, van verkeer en vervoer, van de landbouw en van het landgebruik;
Klimaatadaptatie: het klimaatbestendig maken van onze leefomgeving;
Circulaire economie: zuinig omgaan met grondstoffen en hergebruik, vergroenen én verdienen;
Verduurzaming van het landelijk gebied: versterking van natuur en biodiversiteit, verduurzaming van Agro&Food-ketens.
Digitalisering: kansen om nieuwe technologieën in te zetten en innovatie in maatschappelijke vraagstukken.
In de Begroting hebben we aangegeven hiervoor samenhangende strategieën te ontwikkelen. Dit is in volle gang. Met medeoverheden, ondernemers, onderwijs, maatschappelijke organisaties en bewoners werken we aan onderlinge versterking en versnelling van opgaven. Ook grensoverschrijdend. Zo werken we toe naar een nieuw omgevingsbeleid (een nieuwe Omgevingsvisie en Omgevingsverordening die inspelen op de transities en voldoen aan de Omgevingswet).

We geven uitvoering aan een regionaal adaptatieplan om onze leefomgeving weerbaar te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Hiermee hebben we een goede basis gelegd voor het onderdeel klimaatadaptatie uit het Interbestuurlijk Programma. We hebben als eerste provincie een provinciale stresstest uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten overleggen we met regionale partners over geschikte maatregelen.
Met het programma Nieuwe Energie Overijssel werken we met diverse partijen aan 20% duurzame energieproductie in 2023. Samen ontwikkelen we regionale klimaat- en energiestrategieën. Hierin leggen we vast wat we regionaal gaan doen om de nationale doelstellingen voor CO2-reductie voor 2030 te halen met een doorkijk naar 2050. Gelijktijdig maken we werk van initiatieven uit de samenleving.
In september heeft u ingestemd met de kaders en doelstellingen van het programma Overijssel circulair in 2050. In dit programma vertalen we met partners de landelijke transitie-agenda’s naar Overijssel. We koppelen ze aan de sterke kanten van Overijssel, aan de (top)sectoren en aan activiteiten uit lopende programma’s. Bij de Perspectiefnota 2019 heeft u €500.000,- beschikbaar gesteld voor het programma circulaire economie.
We zijn gestart met het ontwikkelen van een strategie voor de verduurzaming van het landelijk gebied. We brengen in beeld hoe we verduurzaming van het landelijk gebied meer in samenhang kunnen oppakken, inspelend op nieuwe ontwikkelingen. Dat doen we met onze partners van Samen Werkt Beter, gemeenten en in afstemming met u. We ronden deze strategie in het voorjaar van 2019 af.
Voor de uitrol van breedbandnetwerken in het buitengebied zijn in 2018 de resterende vraagbundelingstrajecten succesvol afgerond door samenwerking tussen Glasvezelbuitenaf en bewonersinitiatieven. Nagenoeg alle adressen in de buitengebieden en op bedrijventerreinen krijgen daardoor toegang tot breedband internet. In de Kop van Overijssel is de aanleg in voorbereiding of gaande. In Deventer wordt eveneens de laatste hand gelegd aan de realisatie. De overige buitengebieden in Overijssel zijn gereed en voorzien van glasvezel.
Aantrekkelijke leefomgeving
We hebben met onze partners in 2018 gewerkt aan natuur en aan een aantrekkelijk woon-, werk- en leefklimaat in onze provincie.
Regiodeal Toekomstgerichte erven
In het kader van de Regiodeals met het Rijk ontwikkelden we een aanpak Toekomstgerichte Erven. Het Rijk honoreerde deze Regiodeal niet. Wij legden u daarop een voorstel voor, waarop u in februari 2019 besloot hiervoor twee miljoen euro beschikbaar te stellen. Deze aanpak stimuleert erfeigenaren in het landelijk gebied hun erf in één keer structureel te verduurzamen en te verbeteren. We bundelen kennis en maken dit toegankelijk. Ervencoaches helpen erfeigenaren keuzes te maken die passen bij de individuele situatie. Met deze aanpak is ervaring opgedaan in Tubbergen/Dinkelland, Hof van Twente, Almelo en Raalte. We breiden dit uit naar de hele provincie.
Natuur voor elkaar voortvarend van start
U heeft in december 2017 een nieuwe visie op het natuurbeleid vastgesteld. Beleven, beschermen en benutten van natuur staan centraal. Het uitvoeringsprogramma Natuur voor elkaar geeft hieraan invulling tot eind 2019. Uitvoeringsprojecten zijn gestart en deels gerealiseerd. Zo maken in zeven gebieden lokale partijen meerjarige afspraken over ontwikkeling en beheer van het landschap. Met scholen vergroenen we schoolpleinen. In september vond een groot symposium plaats waarin gemeenten inspiratie en praktische handreikingen kregen voor vergroening in kernen en wijken.
Luchtvaart
Bij een herziening van het luchtruim en een discussie over de luchtvaart in Nederland is een transparant en zorgvuldig proces van groot belang. Voor de grote luchtvaart hebben wij geen bevoegdheden. De praktijk van Lelystad Airport leert ons dat intensivering van het luchtruimgebruik gevolgen heeft voor de woon- en leefomgeving. Inbreng van onze regionale expertise over de ruimtelijke, fysieke en economische omgeving en onze regionale contacten met gemeenten, maatschappelijke organisaties, ondernemers en inwoners vinden wij essentieel. Wij zien deze inhoudelijke rol in alle fasen van het proces rondom de herindeling en de Luchtvaartnota, startend bij het ontwerpproces. Hier hebben we op ingezet bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Krachtige economie
We hebben ons in 2018 ingezet voor een robuuste regionale economie. We hebben geïnvesteerd in bereikbaarheid via weg, spoor en binnenvaart. Ook hebben we ingezet op onder meer innovatie, Agrofood en evenementen. Waar mogelijk hebben we gebruik gemaakt van financiering uit Europese fondsen.
Economische groei zet door
De economie in Overijssel is in 2018 verder gegroeid. Onze stimuleringsprogramma’s op het vlak van bedrijvenlocaties, human capital, MKB/ondernemerschap, innovatie, internationalisatie en vrijetijdseconomie blijken in de behoefte van het bedrijfsleven te voorzien. Zo hebben we MKB bedrijven, onder meer met onze innovatieloketten, Oost NL en de open innovatiecentra, kunnen ondersteunen bij het vernieuwen van de productieprocessen als bij het ontwikkelen van nieuwe producten (innovatie). We hebben steeds meer familiebedrijven kunnen helpen, bijvoorbeeld rond bedrijfsopvolging. Steeds meer bedrijven zetten stappen op het gebied van organisatorische (sociale) innovatie. De koplopers op dit gebied zetten wij in als inspiratiebron. Zowel het programma Familiebedrijven als het programma organisatorische (sociale) innovatie is door het Rijk aangemerkt als Best Practice.
Mismatch arbeidsmarkt blijft aandachtspunt
In 2018 bleek het bedrijfsleven de mismatch op de arbeidsmarkt als een van de grootste uitdagingen te zien. Het uitvoeringsprogramma ‘Iedereen in Overijssel doet mee’ (PS/2017/922) is opnieuw afgestemd op de actualiteit op de arbeidsmarkt. We werken samen met de regio’s Twente en Zwolle aan regionale scholingsfondsen voor vak- en omscholing. Zo is het Twents Fonds voor Vakmanschap van start gegaan en is het scholingsfonds voor de technische branches, de Techniekuitdaging Overijssel, opgezet. Binnen dit project worden mensen geschoold voor werk in de techniek (200 leerwerktrajecten), bijgeschoold (250 scholingstrajecten), of bijgeschoold tot instructeur of docent in het beroepsonderwijs (20 scholingstrajecten). De belangstelling voor de regeling 1000 kansen voor kwetsbare groepen was erg groot. U heeft daardoor nog 500 extra vouchers beschikbaar gesteld.
Infrastructurele problemen spoor
Keolis rijdt sinds eind 2017 de treinen tussen Zwolle en Kampen (Kamperlijn) en tussen Zwolle en Enschede. Met de start van deze twee concessies hebben wij meerdere verbeteringen doorgevoerd: de treinen rijden elektrisch en reizigers kunnen met ‘Blauwnet’ zonder uit- en inchecken overstappen tussen alle Overijsselse treindiensten. De intercity Zwolle-Enschede rijdt sinds augustus 2018 over het hele traject. Hiermee is de capaciteit vergroot en de reistijd met 14 minuten verkort.
Door fouten van Prorail rijdt de Kamperlijn 100 in plaats van 140 km/u. Bediening van het nieuw aangelegde station Zwolle Stadshagen is daardoor niet mogelijk. In december 2018 hebben provincie, gemeenten, ProRail en Keolis overeenstemming bereikt over een oplossing voor de bodemproblemen en het openen van station Stadshagen uiterlijk in december 2019 met een halfuur dienstregeling.
De treindienst Hengelo-Bielefeld is later dan gepland van start gegaan op het traject tussen Hengelo en Bad Bentheim vanwege technische problemen aan het nieuwe treinmaterieel.
De problemen hebben te maken met het omschakelen van het Duitse naar het Nederlandse stroomsysteem en zijn nog niet volledig opgelost. Dit leidt nog steeds tot rituitval op het traject naar Nederland.
ProRail heeft onderzoek gedaan naar detectieproblemen door bladval op het spoor op het traject Oldenzaal-Duitse grens. In tegenstelling tot wat we u eerder meldden, hebben we hierover nog geen realisatieovereenkomst met ProRail gesloten. ProRail wacht nog op toestemming van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Goed Bestuur
We hebben ons in 2018 weer sterk gemaakt voor een goed functionerend en betrouwbaar openbaar bestuur in Overijssel. Inspelen op veranderingen, trends en ontwikkelingen is hierbij van groot belang. Ook in 2018 hebben we kennis ontwikkeld en gedeeld en veranderingen gesignaleerd en geagendeerd. Gemeenten waardeerden onze inzet. Thema’s waar we in 2018 op in hebben gespeeld zijn: burgerschap, versterking lokale en regionale journalistiek; ondermijning en integriteit; ontwikkelingen op lokaal niveau als energietransitie en vraagstukken binnen het sociaal domein (ook in relatie tot een eventuele provinciale rol).
Financiële positie gemeenten sociaal domein
Wij hebben een wettelijke taak om toezicht te houden op gemeenten. Zowel op financieel gebied, als ook op Wabo, archief, ruimtelijke ordening, huisvesting statushouders hebben we toezicht gehouden. Veel gemeenten kampen met tekorten in het sociaal domein, waardoor hun financiële positie verzwakt. Met VNG, IPO, gemeenten en provincies hebben we gekeken hoe we gemeenten kunnen ondersteunen in deze problematiek. Door samen op te trekken, zijn we effectiever.
Studio Vers Bestuur
Met het programma Studio Vers Bestuur hebben we gewerkt aan bestuurlijke en democratische vernieuwing. Door te doen en te ervaren komen we tot inzichten die we delen. We helpen gemeenten door het begeleiden van experimenten, het ondersteunen van een bestuurdersnetwerk, het begeleiden van gesprekken over nieuwe rolinvulling van de raad en het meedenken over het betrekken van ‘unusual suspects’ (bijvoorbeeld bij het uitwerken van ‘open’ coalitieakkoorden).
Participatiewet
De opgave volgens de banenafspraak in 2018 (13 fte aan banen op peildatum 31-12-2018) is gehaald. Gemiddeld over het jaar 2018 hebben we 18,73 fte aan banen gerealiseerd. Daarmee hebben we net niet het quotum gehaald voor het jaar 2018 (gemiddeld 20 fte). Maar dat was verwacht, omdat het jaar 2018 een overgangsjaar betrof van de banenafspraak naar de quotumwet. Het aantal fte op peildatum 31-12-2018 was 27,61 fte (27 personen). De verwachting is dat we volgend jaar de opgave volgens de quotumwet gaan halen. Deze opgave bedraagt voor het jaar 2019 gemiddeld ca. 23 fte aan participatiebanen.
Paragrafen
Jaarrekening
Statenvoorstel

Jaarrekening 2018

Resultaat prestaties

P r e s t a t i e s	Financiën
		Groen (onder-besteding)	Oranje (onder-besteding)	Rood (over-besteding)
	Groen	Groen	Groen	Rood
	Oranje	Oranje	Oranje	Rood
	Rood	Rood	Rood	Rood

Doelenboom

1. Ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer

2. Milieu en energie

3. Vitaal platteland

4. Mobiliteit

5. Regionale economie

6. Culturele infrastructuur en monumentenzorg

7. Kwaliteit openbaar bestuur

8. Gebiedsontwikkelingen

9. Sociale kwaliteit

10. Bedrijfsvoering

11. Financiering en dekkingsmiddelen

Leeswijzer

Jaarrekening 2018

Resultaat prestaties

Zoeken